‘Ikke net een beetje meer dan jij’

Vandaag zou ik graag een vraag willen stellen. Een vraag die me al enige tijd bezighoudt en waar ik voor mezelf maar geen goed antwoord op kan vinden. Ik zou namelijk graag willen weten: hoe om te gaan met armoede?

Dat er in deze wereld grote verschillen zijn tussen rijk en arm is algemeen bekend. Sterker nog, dat kunnen we in Nederland dagelijks op de televisie zien en hier in Colombia hoef ik alleen maar op het goede moment uit het raam te kijken. Waar dit enorme verschil door wordt veroorzaakt kan ik ergens nog wel begrijpen, ook al begrijp ik niet helemaal waarom rijke mensen alleen altijd alleen maar rijker willen zijn. Ik bedoel zodra je een comfortabel leven kunt leiden is het toch gewoon goed of niet? Helaas werkt het in de praktijk niet zo en willen wij mensen altijd alleen maar meer. Meer geld, meer spullen en meer van eigenlijk van alles, kortom het is nooit genoeg.

Ik zeg niet dat ik zelf anders ben, want het is niet zo dat ik mijn eigen verdiende geld alom inzet om anderen te helpen. Sterker nog, ik krijg geld ‘om anderen te helpen’. Verder steun ik Artsen zonder Grenzen met een luttele acht euro in de maand en ik moet ik toegeven dat ik eigenlijk maar zelden geld geef aan de mensen die me op straat aanspreken voor een paar centen. Kortom een echte ‘barmhartige Samaritaan’ ben ik niet.

Tegelijkertijd doet het me wel wat. En wil ik, net zoals dat ik wel meer dingen wil begrijpen, ook dit kunnen begrijpen. Want hoewel ik bij het zien van sommige mensen een steek in mn hart krijg en dan heb ik het niet alleen over mensen die op straat leven en bedelen maar ook over zij die dag in dag uit aan zware karren lopen te trekken, zij die voor de vuilniswagens uit het vuilnis ‘sorteren’/uitpluizen, zij die de hele dag met hun verbouwde winkelwagentje chips, snoepjes en fris verkopen, of gewoon zij die moeten rondkomen van het minimale van het minimale, veranderen kan ik hun situatie niet. 

Of is dat nou juist waar we de fout in gaan? Juist deze gedachte ‘ ik kan het niet veranderen’, dus ja dan hoef ik ook niets te doen, is misschien wel een funeste gedachte. En misschien wel de reden dat er nog steeds, en alleen maar meer, armoede heerst.

Begrijp me niet verkeerd, ik zeg niet dat je de helft van je salaris aan een goed doel moet geven (zelf kom ik niet eens aan de 1%......), maar ik denk dat het wel belangrijk is te beseffen dat wij het in Nederland echt enorm goed hebben. En waarom hebben we het zo goed? Vroeger dacht ik omdat wij de rest van de wereld gewoon enorm uitbuiten. Maar dat is (gelukkig) slechts een deel van het antwoord. Want zeker buiten wij als Nederlanders de rest van de wereld uit, tegelijk hebben we ook ooit besloten dat we het geld in ons land wel eerlijker gaan verdelen…. en tadaa zie onze verzorgingsstaat zoals we die nu (nog) kennen. En zo creëerde we als Nederlanders stapje voor stapje een ‘eilandje’ waar niemand ooit nog honger zou hoeven lijden, sterker nog het werd een ‘eilandje’ waar de meeste mensen in luxe leefden.

Deze ‘herverdeling’ van rijkdommen, ook wel belastingsysteem genoemd is iets waar we enorm trots op mogen zijn. Sterker nog, het is een concept waar men in de meeste landen op aarde nog nooit van gehoord heeft, laat staan over nagedacht. Waar dit ‘sociale herverdelingssyteem’ precies vandaan is gekomen weet ik niet precies. Wellicht stelde zich zoveel jaren geleden, iemand met invloed, zich dezelfde vraag als die ik nu stel: hoe om te gaan met armoede? Zijn antwoord was: Niet! En dus werden er allerlei constructies bedacht om armoede tegen te gaan, tegenwoordig beter bekent als belasting schalen, bijstand, WW, AOW, allerlei subsidie of toeslagen en ga zo nog maar even door.

Helaas hebben dit soort types, met dit soort ideeën in de rest van de wereld minder invloed en zijn we de afgelopen jaren in hoog tempo afgestevend op een wereldmodel van enorme en alleen maar toenemende ongelijkheid. Sterker nog, het verschil tussen rijk en arm is nog nooit zo groot geweest als nu.

En waarom? Omdat sommige mensen alleen maar meer wilden en nog steeds willen. En waarom?: Menselijke natuur, overlevingsdrang, of is toch gewoon egoïsme? Het soort egoïsme dat bij mij en waarschijnlijk ook bij jullie de boventoon voert, want zeg nou zelf heb je ooit gedacht: in plaats van dat ik nu dit ijsje ga eten, of biertje ga drinken geef ik mijn twee euro aan die zwerver of aan goed doel X. Of in plaats van nieuwe kleren of een nieuwe TV doe ik iets met mijn geld wat juist anderen helpt.

Nee, of misschien ook wel (een enkele keer), maar over het algemeen vinden we onszelf stukken belangrijker dan die ander. En dat is niet het enige, vaak vinden we ook dat wij hard genoeg hebben gewerkt voor ons geld en het daarom ook (vooral) aan onszelf mogen of moeten uitgeven. Het enige wat we dan voor het gemak even vergeten is dat we alleen maar hard voor ons geld gewerkt hebben omdat we nou juist de kans en de mogelijkheid hebben gekregen om (hard) te werken en (veel) geld te verdienen. Kansen en mogelijkheden die voor de meeste mensen op deze wereld niet zijn weggelegd. En vraag is dan: wat doe je als je juist tot deze groep mensen met volop kansen en mogelijkheden behoort?

Ps. Reacties, advies en commentaar zijn welkom (en gewenst)

Pss. Ik heb deze week besloten een actiecomité in Syrie te adopteren. En zo geef ik deze maand meer dan 1% van mn salaris uit niet aan mezelf maar aan een ander. Één procent is niks, het voelt absoluut niet verkeerd, dus deze trend zet ik door! Het doel: 5% Wie doet er mee? (of leg ik dan de lat te hoog?)